Schrijven zoals je praat. Gewonemensentaal gebruiken. En dan toch professioneel overkomen. Het kán: professioneel en informeel schrijven tegelijk. Doe het dan ook!
Schrijven in spreektaal
Okee, eerlijk is eerlijk, schrijven in spreektaal is níet precies hetzelfde als opschrijven wat je normaal gesproken zou zeggen. Dat zou toch wat gek overkomen. Denk aan de 'haha' in je whatsappgesprekken. Zeg jij dat ooit hardop? Ik denk het niet. Schrijven in spreektaal betekent eigenlijk: schrijven in een informele, lekker leesbare stijl.
Wanneer je schrijft in spreektaal, begrijpt je lezer wat er staat, zonder dat hij er veel moeite voor hoeft te doen. Zo kan hij zich richten op de inhoud, op jouw boodschap. Daar draait het toch om? Schrijf zoals je het ook zou zeggen in een echt gesprek. Maar wel zonder de eh's en een beetje opgepoetst zodat het lekker leest.
In mijn schrijftips vind je vele manieren waarop je dit kunt doen. Denk aan tangconstructies vermijden. Simpele woorden gebruiken. Opsommingen structureren. Actief schrijven en ga zo maar door. In dit artikel, mijn ode aan de spreektaal, geef ik geen specifieke tips, maar wil ik gewonemensentaal alleen maar even ophemelen.
En mijn ongenoegen uiten over de vele teksten, en met name contracten, die nog steeds in abacadabra-waar-is-mijn-woordenboek-stijl geschreven worden.
Contracten in spreektaal?
Het is al vier jaar geleden dat ik een koopcontract en hypotheekakte ondertekende, maar als ik eraan terugdenk… Zelfs als 'taalkundig onderlegde lezer' struikelde ik over de vele zinnen van het formaat alinea. Ik neem het je niet kwalijk als je het onderstaande stuk overslaat, maar even ter illustratie:
"Geldgeefster is te allen tijde bevoegd de in deze akte aan haar verleende hypotheek- en/of pandrechten geheel of gedeeltelijk op te zeggen, zowel door te bepalen dat (delen van) de in zekerheid gegeven goederen niet langer belast zijn met het betreffende hypotheek- en/of pandrecht, als door te bepalen dat de hypotheek- en/of pandrechten niet meer strekken tot zekerheid voor (bepaalde delen van) de vorderingen waarvoor die zekerheidsrechten waren verstrekt."
Wat?!
Ik weet nog dat ik aan de notaris vroeg: "Wat kan de hypotheekverstrekker wanneer opzeggen en waarom?"
Het antwoord: "Hiermee wordt bedoeld dat de hypotheekverstrekker het hypotheekrecht kan opzeggen op moment dat de lening algeheel is afgelost."
Oh! Je bedoelt: "De hypotheekverstrekker kan het hypotheekrecht opzeggen als de lening is afgelost." Zeg dat dan!
En nog mooier:
"De schuldenaar verklaart tot meerdere zekerheid voor de verzekerde verplichting hoofdsom, aan geldgeefster te verpanden eerste in rang, welke verpanding de gevolmachtigde voor en namens geldgeefster verklaart te aanvaarden, alle roerende zaken die volgens verkeersopvatting bestemd zijn om het registergoed duurzaam te dienen en door hun vorm als zodanig zijn te herkennen."
Mijn reactie: "Sorry, maar dit is echt geen Nederlands meer... Graag uitleg." Die uitleg heb ik via de mail niet gekregen...
Ik denk dat het herschrijven van een koopakte of hypotheekovereenkomst in gewonemensentaal een volle werkweek in beslag zal nemen. Maar oh wat zou ik graag onderdeel zijn van de club die dat gewoon gaat dóen!
Het initiatief 'Hé notaris, vertaal 's!' van de Koninklijke Notariële Beroepsorganisatie (KNB) is een goede start, maar het zou beter zijn als dergelijke overeenkomsten direct begrijpelijk zijn. Het lijkt me goed als de KNB hier ook een voortrekkersrol in neemt. Ik ben er klaar voor!
