Vandaag is de schrijftip: schrijf niet zelf als de baten niet opwegen tegen de kosten. Maak je eigen schrijfgedrag meetbaar. Hoe? Begin met lezen.
Oefening 1: Lees met een timer erbij
Nee, we gaan hier niet snellezen. Het is geen wedstrijd. Maar doe deze week eens de volgende oefening. Pak een boek. Een roman, een non-fictie boek over persoonlijke ontwikkeling, een studieboek, het maakt niet uit. Pak een boek dat je al aan het lezen bent of dat je wilt gaan lezen. Ga op de bank zitten, zet een timer aan en begin met lezen. Vergeet de timer. Duik het verhaal in, duik de stof in. Lees. Totdat er een natuurlijk pauzemoment komt. Je stopt met lezen, je stopt de timer.
Hoelang heb je gelezen? Een half uur misschien. Hoeveel pagina's heb je gelezen? Een stuk of twaalf? Heb je van het verhaal genoten? Iets nieuws geleerd? Ben je onder de indruk? Bedenk dan eens: degene die het opgeschreven heeft, hoe lang zou die hier over gedaan hebben? Houdt daarbij drie dingen in je achterhoofd. Ten eerste: Schrijven gaat langzamer dan lezen. Ten tweede: Om iets op te schrijven, moet je er iets vanaf weten, er zit denkwerk achter, research. Ten derde: iets staat nooit zomaar in één keer goed op papier. De tekst die je leest is geredigeerd, herschreven misschien zelfs. Hoeveel tijd kost dat?
Hoeveel tijd schuilt er wel niet achter de letters die jij net in een half uur tot je genomen hebt? Het is net als met koken: je staat een uur in de keuken, en binnen tien minuten is het eten op.
Oefening 2: Schrijf met een timer erbij
Wat moet je vandaag schrijven? Een belangrijke mail aan de directeur? Een sollicitatiebrief? Een samenvatting? Een onderzoeksrapport? Wederom: pak er een timer bij. Niet om jezelf op te jutten dat je 'sneller moet schrijven'. Niet om te kijken of jij 'het beter kunt' dan een ander. Nee, gewoon om eens te kijken hoeveel tijd je kwijt bent wanneer je aan het typen bent.
Start de timer, schrijf je stuk, lees het na, pas het aan, verstuur het, stop de timer. Stel jezelf dan een aantal vragen: Hoe lastig vond ik het om dit stuk te schrijven? Staan er misschien nog fouten in? Zal de ander precies begrijpen wat ik bedoel? Uiteraard werkt deze oefening alleen bij wat grotere schrijftaken. Als je je mailbox aan het doorwerken bent, zul je meer tijd kwijt zijn aan het starten en stoppen van de timer, dan aan het daadwerkelijke schrijven. Je zult dan weinig nuttige informatie krijgen. Doe deze oefening bij een substantieel stuk tekst: een blog, een artikel, een belangrijke brief.
Oefening 3: Tijd is geld
Natuurlijk, als je een bureaubaan hebt, komt er altijd schrijfwerk in je baan kijken. Een mailtje hier, een mailtje daar, een bestelling hier, een bestelling daar. Je schrijft mails naar collega's, leveranciers en klanten. Dat hoort erbij. En dan is het ook geen ramp als je een foutje maakt. Waarschijnlijk begrijpen de ontvangers gewoon wat je bedoelt.
Maar voor echt schrijfwerk, langere stukken tekst, zoals artikelen die potentiële klanten moeten aantrekken en stukken die het management over de streep moeten trekken, kun je jezelf (nadat je de tweede oefening hebt gedaan) nog iets afvragen: is dit mijn tijd waard? Of: is mijn tijd dit waard? Vond je het leuk om te schrijven? Had je in deze tijd liever andere taken gedaan?
Hoe succesvol is je tekst, afgewogen tegen de tijd die je erin hebt gestoken, afgewogen tegen de kosten ervan? Was dit het 'waard'? Is dit het financieel waard? En misschien belangrijker nog: Was het jóu dit waard? Want als je het een heerlijke afwisseling vind van je 'gewone' werk, lekker blijven doen! Maar als je het liever niet doet... Je bestelt eten als je geen zin hebt in dat uur koken, je regelt een hulp in de huishouding als je geen zin hebt om te dweilen, dus waarom besteed je dit klusje dan niet uit? Weet je dat?
Schrijven, tijd en geld, een dilemma van de bovenste plank. Die paar letters op papier, wat zijn die nou eigenlijk waard? Volgende week een voorbeeld.