Een schrijfproces bestaat uit drie delen: Onderzoek doen, het schrijven zelf en het bewerken, oftewel redigeren van de tekst. Deze drie delen zijn allemaal even belangrijk.
Ik wilde een kortere brief schrijven, maar ik had niet voldoende tijd.
Thomas Jefferson
Stap 1. Zo doe je onderzoek
Door onderzoek te doen, je in te lezen in het onderwerp, bepaal je wat je precies wilt gaan schrijven. Zo kun je bijvoorbeeld een breed onderwerp omzetten in een specifieke hoofdvraag, of een kort-door-de-bocht-verhaal wat meer diepgang geven. Of, als je nog niet zoveel kennis hebt van het onderwerp, zorg je ervoor dat je er meer over leert. Door onderzoek te doen, bespaar je jezelf later een hoop moeite. Want doordat je al weet wat je wilt gaan schrijven, weet je ook wat je níet wilt schrijven.
Een goed verhaal schrijf je pas als je weet waar je het over hebt. Als je niet weet waar je moet beginnen met schrijven, is dat bijna altijd omdat je nog niet genoeg onderzoek hebt gedaan. Zorg dus dat je op de hoogte bent van de ontwikkelingen rond het onderwerp en eventuele details.
Ga op zoek naar documenten, vraag de mening van je collega's en bekijk het nieuws. Stel vragen. Ook Google is hierbij je grote vriend. Verzamel alle informatie die je nodig kunt hebben. Voor lange teksten is het verstandig om deze zaken ergens te bewaren of op te slaan. Voor kortere teksten is dit niet altijd nodig.
Stap 2. Zo pak je het schrijfproces aan
Het schrijven zelf is makkelijk, je gooit zo alles op papier. Maar niet iedereen die schrijft is een schrijver, want wat je schrijft, moet ook goed zijn. Het is immers van groot belang dat er geen grammaticale fouten, spelfoutjes, rare zinnen of onbruikbare informatie in de tekst staan. Schrijf ook simpel. Je wilt dat mensen je tekst gemakkelijk kunnen lezen, niet dat ze struikelen over jouw gedachtegang. Bovendien, misschien heb je wel teveel verteld, of juist te weinig.
Schrijf eerst vanuit je hart. Schrijf alles op wat je kwijt wilt, gewoon hoe het eruit komt. Vervolgens pak je de tekst aan als een kunstwerk van klei. Hier wat wegschrappen, daar wat bijstoppen en dat ene uitstekende stukje ziet er beter uit als het op een andere plek geplaatst wordt.
Niet alleen krijg je op deze manier een mooier eindproduct, het is ook een veel makkelijker manier van werken. Het is namelijk vrijwel onmogelijk om alles direct goed te doen. Maar het kost ontzettend veel tijd om tijdens het werken elk stukje opnieuw te bekijken om te zien of het goed is. Het is veel natuurlijker om alles aan het eind in één keer te beoordelen en te corrigeren.
Stap 3. Zo kun je jouw tekst redigeren
Daarom is het redigeren van de tekst ook zo belangrijk. En hoe langer de tekst is, hoe belangrijker dit is. Want hoe meer tekst je produceert, hoe meer fouten je kunt maken. Wanneer ik voor een opdrachtgever een artikel van 1000 woorden schrijf, kost het redigeren van die tekst evenveel, of misschien zelfs wel meer tijd dan het schrijven zelf. Want ja, ook als tekstschrijver doorloop je alle drie de stappen van het schrijfproces - onderzoeken, schrijven en redigeren. Je moet jezelf altijd controleren.
Vind de rode draad in je verhaal en leidt alles daar naartoe. Bepaal je onderwerp, je doel, of het punt dat je wilt verdedigen. Haal alles weg wat daar niets mee te maken heeft en zorg dat de alinea's die elkaar opvolgen, aanvoelen als een geasfalteerde weg, niet als een weg met gaten.
Schrijf je eerste paragraaf als laatste. Wat als jouw eerste paragraaf op papier komt, is namelijk de informatie die je vanuit je hart het eerste kwijt wilt en dit is niet perse de belangrijkste informatie. Na het bewerken van je tekst, schrijf je de eerste alinea dus opnieuw. Je oorspronkelijke alinea belandt hoogstwaarschijnlijk in de prullenbak.
Welk verhaal wil jij vertellen?
