Perfectionisme kan leiden tot hoge kwaliteitsnormen en uitstekende prestaties. Maar mij doet het de das om. Niet vanwege stress, angst of mezelf uit de naad werken tot alle puntjes op alle i's staan. Nee, vanwege verlamming.
Fight, flight or freeze? Ik sta stil.
Mijn angst dat ik niet voldoende waarde kan bieden neemt het over. Ik verval in uitstelgedrag. Als ik niet weet of ik het wel perfect kan doen, dan doe ik het liever helemaal niet. Want wat als het niet goed genoeg is...
Ik weerhoud mezelf er zo van om nieuwe dingen uit te proberen of risico's te nemen. Uit angst om te falen of niet aan mijn eigen normen te voldoen. En tja, als je niets doet, dan gebeurt er ook niets hè.
Nieuwe projecten opstarten lukt wel. Ideeën genoeg. Maar deze projecten vol enthousiasme aanpakken, door alle stadia heengaan en niet te snel opgeven wanneer het moeilijk wordt, dat is lastiger.
Dus baal ik van mezelf. Van eventuele gemiste kansen. Van het feit dat ik mezelf en mijn werk maar beperkt laat groeien en ontwikkelen.
Daarom erken ik bij deze, en plein public, dat mijn perfectionisme mij in de weg staat. Ik ga op zoek naar manieren om hiermee om te gaan.
Van perfectionisme tot uitstelgedrag
Het is grappig, want wanneer ik bezig ben met een opdracht voor een klant, of mijn vaatwasser moet uitgeruimd worden, of mijn eigen project heeft een logische deadline, dan heb ik helemaal geen last van uitstelgedrag. Dan weet ik dat ik het kan en doe ik het gewoon. Direct.
Efficiëntie is namelijk my middle name. Waarom iets uitstellen wat je nu kunt doen?
Ik maak die opdracht zo snel mogelijk af, zodat ik mijn factuur kan versturen. Ik ruim die vaatwasser zo snel mogelijk uit, zodat ik hem weer in kan ruimen. Ik werk mijn taken af om mijn deadline te halen. Simpel.
Nee, helemaal niet simpel.
Want dat zou betekenen dat ik gewoon overal een deadline aan zou kunnen hangen. Maar zo werkt het niet. Althans niet voor mij.
De deadline moet namelijk niet zomaar door mezelf bedacht zijn. Hij moet logisch zijn. Niet een datum die ik zelf kan bedenken en zelf kan veranderen. Want waar is het dan een deadline voor? (Welkom in mijn brein.)
Bovendien kan ik heel goed tegen mijn verlies. Ik haal mijn schouders op als ik slechts 9.863 stappen heb gezet vandaag. Dan ga ik niet mijn bed uit voor wat jumping jacks om nog 127 stappen op de teller te kunnen zetten om tot de voorgenomen 10.000 te komen. Dus mezelf uitdagen om een 'zelfbedachte deadline' te halen, daar word ik niet warm of koud van.
En daarom ga ik niet zo snel en kom ik niet zo ver. Jammer wel.
Van proefpersoon tot betalende klant
Mijn huidige project-in-ontwikkeling heeft als werktitel WebQuestY. Coaches, therapeuten en counselors met een verouderde website kunnen mijn hulp inschakelen om op een speelse manier hun website te vernieuwen. In piepkleine stapjes help ik ze, in de vorm van een soort speurtocht, aan een nieuwe website.
Dit proces ben ik aan het testen met drie proefpersonen.
Hoe vinden ze de WebQuestY? Wat kan ik beter of anders doen? Zijn ze tevreden met het resultaat? Waar heb ik nog niet aan gedacht? Vinden ze het het geld waard dat ik ervoor vraag?
Zo help ik hen met een nieuwe website en zij helpen mij met feedback.
So far, so good.
Maar vervolgens doet perfectionisme mij de das om.
Want moet ik niet nog een paar proefpersonen in de arm nemen? Er zijn namelijk zoveel verschillende soorten websites. Misschien moet ik nog wat oefenen met verschillende scenario's? Misschien zijn een paar extra reviews op mijn site ook wel leuk? Misschien ben ik nog niet goed genoeg?
B*llsh*t, zegt mijn business coach dan.
Je hebt bewezen dat je dit kunt. Aan je proefpersonen en aan jezelf. Werknemers leren on the job en voor ondernemers geldt dit ook. Je gaat je product nu gewoon in de markt zetten. Desnoods tegen een actietarief in de eerste maand. Maar je kostbare tijd is het waard om betalende klanten te helpen.
Het voelt als een grote stap...
Omgaan met perfectionisme
Daarom maakte ik een lijstje met tips voor mezelf. Om te leren omgaan met mijn perfectionisme-in-tijden-van-onzekerheid en daaruit volgende uitstelgedrag. Ik denk er maar even niet aan dat zelfs het maken van dit lijstje een vorm van uitstelgedrag was. Het is voor een goed doel!
- Stel realistische doelen: Ik stel haalbare doelen voor mezelf
- Maak een planning: Ik maak een weekplanning met mijn taken
- Maak de taken behapbaar: Ik verdeel mijn taken in kleinere stappen
- Accepteer dat fouten maken mag: Ik vergeet niet dat fouten maken menselijk is! Dit leidt tot groei en ontwikkeling. Ik accepteer dat ik niet perfect hoef te zijn!
- Vraag ondersteuning: Ik vraag om hulp wanneer ik weer te veel uitstel
- Wees mild voor jezelf: Ik veroordeel mezelf niet wanneer iets niet perfect gaat
- Ga stap voor stap: Ik focus op één taak tegelijk en concentreer me daarop zonder me te laten afleiden door andere taken of zorgen over de uitkomst
Fight, flight or freeze? Ik probeer in beweging te blijven.
Mijn angst dat ik niet voldoende waarde kan bieden mag de vriezer in, dan stap ik er zelf weer uit.